İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, okulların açılmasıyla görülme sıklığı artan Norovirüs hakkında ihtarlarda bulundu.
Norovirüs’ün dünyadaki ishalli hastalıkların en sık nedeni olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, bu enfeksiyonun da çarçabuk salgınlara yol açabileceğini söyleyerek “Norovirüs salgın yapabilir. Zira çok kolay bulaşabilir. Kovid üzere kapalı ortamlarda, yakın temasta bulaşma riski artar. Süratli yayılır. Mesela sınıfta bir çocuk kustuğunda o sırada etrafa yayılan partiküllerden bile öteki çocuklara bulaşabilir. Çok çok kolay yayılabilen bir virüs” dedi.
‘İSHAL YA DA KUSMA VARSA ÇOCUK OKULA GÖNDERİLMEMELİ’
Doktorların aslında Norovirüs’e çok alışık olduğunu okullar her açıldığında kalabalık ortamlar olduğu vakit ekseriyetle yaygınlaştığını da söyleyen Prof. Dr. Yavuz, Kovid pandemisinden sonra ailelerde artan “Çocuğum Kovid mi oldu?” telaşla ilgili de “Genellikle ishal ve kusma yapar. Ateş çok gördüğümüz bir tablo değildir. Sınıfta 5-10-15 kişi, kısa bir müddet içinde hastalanabilir. Buradan da anlarız Norovirüs olduğunu. Meskende kalıp sıvı ve elektrolit replasmanı kâfi olur. Öbür bir tedaviye muhtaçlık duyulmaz. Lakin çok kusuyorsa çocuk, ağızdan beslenemiyorsa tahminen damar yolundan desteklemek gerekebilir. Kovid’le karıştırılmamalı Norovirüs. Her ne kadar Kovid de ishalle seyretse de bazen, genelde teneffüs yolu semptomları da eşlik eder. Ateş olur. Burun akıntısı, boğaz ağrısı, Norovirüs’te bunları pek görmeyiz. Solunumsal semptomlarla, tat koku kaybı vs. bir arada ishal varsa tahminen Kovid tarafında düşünülebilir. Okula yeni başlayan çocukların velileri tahminen kaygılı olabilir fakat eski veliler Norovirüs’ü biliyor aslında. Fakat geçen yıl çocuklar hiç okula gitmediği için, unutuldu biraz. Bunun için de tahminen korkular fazla. Kaygı etmeye gerek yok ancak hasta olan çocukların muhakkak okula gönderilmemesi lazım. Hem Kovid hem de öteki viral enfeksiyonların yayılmasında en kritik nokta bu aslında” diye konuştu.
AŞILANMA YÜZDE 80 OLANA KADAR TEDBİRLERE DEVAM
İstanbul’un son durumuyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Yavuz, şunları söyledi:
“Trafik facia nitekim. Bu demektir ki İstanbul çok kalabalık artık. Herkes döndü. Münasebetiyle her türlü viral hastalık için bir besi yeri ortamı oluştu. Kovid aşıları mevtten ve ağır hastalıktan korunmada çok çok tesirli. Aşı olanlar çok daha nadiren ölüyorken şu anda aşı olmayanlar ölüyor, bunu artık rahatlıkla söyleyebiliriz. Sıhhat Bakanlığı bilgileri de bu istikamette. Denetimli, toplumsal yaşama devam etmek zorundayız. Herkes aşısını olacak ancak aşı olanlar da dahil olmak üzere kapalı ortamlarda ve yakın temasta katiyen maske çıkarılmayacak, çok sayıda beşerle görüşülmeyecek. Aşılanma oranımız yüzde 80’lere ulaşana kadar denetimli toplumsal yaşama uyumaya devam etmek zorundayız. Aşı sırası gelen de çocuklar da dahil çabucak olmalı.“
‘İSRAİL TEDBİRLERİ ERKEN BIRAKTIĞI İÇİN BU DURUMDA’
Toplumsal aşılamada yüzde 80’lere ulaşmadan denetimli toplumsal ömrü bırakmanın İsrail’deki üzere sonuçlara yol açabileceğine de değinen Prof. Dr. Yavuz, ihtarlarını şöyle sürdürdü:
“Denetimli devam etmezsek, aşı yüzde 90 korusa bile, koruyamadığı yüzde 10’luk küme aşılı olduğu için aniden yüzlerce beşerle görüşmeye başladığı vakit, enfekte olduğunda bütün topluma süratle yayılıyor hastalık. Aşılanmış olmak davranış değiştirdiği için, aşılanmışların içinde hastalananlar düşük oranda bile olsa çok daha fazla beşere temas ederek bulaşların artmasına yol açabiliyorlar. Aşıda hedeflenen noktalara ulaşana kadar denetim tedbirlerine devam etmek zorundayız bu nedenle. İsrail’de mesela, tedbirlere gereğince dikkat edilmedi, aşısızlar ve aşının tesiri geçenlerde olay sayıları süratle arttı.“
‘KAPANMA OLMAYACAK’ REHAVETİNE KAPILMAK İÇİN ERKEN
Bilim Konseyi Üyesi Yavuz, Türkiye’deki üzere toplumda enfeksiyon çoksa okullarda da enfeksiyon oranlarının artacağını vurgulayarak “bir daha kapanma olmayacak” rehavetine kapılmak için erken olduğunu söyledi. Prof. Dr. Yavuz, “Önlemlerle dolu bir kış geçirmeliyiz. Okulları açık tutmak gerekiyorsa, gerekirse toplumu kapatmalıyız. Zira okullar şu an çok kıymetli. En büyük ziyanı onlar gördü bu pandemide. Kapanma açısından en kritik nokta hastanelerde dolacak mı? Şu anda o denli bir doluluk yok” dedi.
‘ÖLÜM SAYILARI YÜKSELMEDİ, TESTE GİDENLERDE AZALMA VAR’
Aşılanmaya karşın vefat sayılarının daha fazla olduğu tarafındaki tartışmalara da değinen Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Daha az test yaptırıyoruz üzere geliyor. Aşılananlar hastalığı çok hafif geçirdiği için tahminen daha az teste gidiyor. Tekrar insanların bir kısmı da karantinadan çekindiği için teste gitmek istemiyor. Bu türlü bir eğilim gözlemliyorum ben. Alfa pikini hatırlarsanız 60 binlere çıkmıştı hadise sayıları. İngiltere’de Delta pikinde tekrar tıpkı yüksek olay sayıları çıktı ki onlar bizden çok daha yüksek aşılama oranlarına sahip olduğu halde. Bizim (vakaların daha düşük olup mevt sayılarının daha fazla görünmesi) test yapma stratejimizle de ilgili. Semptomatik olanlara test yapıyoruz. Hasebiyle asemptomatik geçirenlerin teste gitmediğini düşünüyorum. Bu da olay sayısı ve mevt sayılarındaki hisse ve paydayı değiştiriyor. Mevt oranlarının daha yüksek görünmesine yol açıyor üzere. Bu bir hipotez olağan, benim varsayımım yalnızca. Bir de Delta varyantta mortalitenin daha yüksek olduğu ile ilgili datalar de var lakin bu da şimdi iddia, kesin kanıtlanmış değil şu anda.”
Cumhuriyet
