Hükümet faizleri indirerek piyasayı tüketimle canlandırmak isterken gerçekler bilakis gelişiyor. Merkez Bankası’nın arka arda gelen toplam 300 baz puanlık faiz indirim kararları ile dövizde öngörülemez bir yükseliş sürüyor. Bu yükseliş hammaddede dışa bağımlı bütün kesimleri olduğu üzere 2018 yılından bu yana krizde olan inşaat kesimini de olumsuz etkiledi. Merkez Bankası’nın 23 Eylül’deki 100 baz puanlık faiz indirim kararının açıklandığı gün tonu 6.930 TL olan demirin fiyatı bir ayda 8.550 TL oldu.. Çimento, güç maliyetlerindeki artışın da tesiriyle yüzde 10 zamlandı ve devamı bekleniyor. Seramikte bir ayda yüzde 25 artış olduğu söyleniyor, tıpkı halde mobilya kümesinde da yüzde 15 artış var. Dal temsilcileri tüketici kredilerinin faizleri düşse bile hem arz külfeti hem de artan inşaat maliyetleri sebebiyle konut fiyatlarında süratli bir yükseliş bekliyor.
FİYATLAR HER HAFTA ARTIYOR
Merkez Bankası’nın faiz indiriminin önümüzdeki hafta konut kredilerine yansımasını beklediklerini söyleyen Türkiye Emlakçılar Federasyonu Lideri Hacı Ali Bayram, “Bu düşüş ile birlikte talepte bir artış öngörüyoruz elbette lakin piyasa buna hazır değil” dedi. Arz derdi yaşanan bölümde fiyatların zati yükseldiğini lisana getiren Bayram, şunları söyledi:
“Döviz bu süratle yükselince inşaat maliyetleri de artıyor. Yatırımlar düzgünce duruyor ve arz düşüncesi daha da derinleşiyor. Konut fiyatları aslında her hafta artıyordu, önümüzdeki haftalarda çok daha büyük artışlar bekliyoruz. Konut piyasasında balon var diye haber yapan arkadaşlara bunun olmadığını tekraren söylemiştik, anlatamadık, artık herkes deneyimleyerek anlamış oldu.”
KİRALARA DA YANSIYACAK
Orta sınıfın mesken alacak bir durumu kalmadığını söyleyen İnşaat Mühendisleri Odası Lideri Taner Yüzgeç ise faiz indirimi ile emlak piyasasının canlanması beklentisinin boşa çıkacağını söyledi. Piyasadaki belirsizlik iklimi nedeniyle yurttaşın harcama yapmada zorlandığını söyleyen Yüzgeç, “Faizi indirseniz de beşerler geleceğini öngöremiyor. İşsiz kalıp kalmayacağını bilmiyor. Enflasyonist bir ortamda geçinip geçinemeyeceğini bilmiyorlar. Sahiden çok birikimi olan yurttaş TL’ye ve dövize güvenmeyip gayrimenkule yatırım yapabilir lakin çok yüksek fiyattan konutlar almak zorunda kalacaklar, bu da tekrar kiralara yansıyacak” dedi. Enflasyon beklentisinin yüzde 20’nin üzerinde olduğunu aktaran Yüzgeç, inşaat maliyetlerinin ise yüzde 100’e yakın arttığını söyledi.
İHRACATA KOTA TALEBİ
İnşaat piyasasında ihracat kotası talebi olduğunu söyleyen İnşaat Yüksek Mühendisi Hüseyin Arslan ise aksi takdirde yurtiçinde üretilebilen eserlere de ulaşılamadığını belirtti. Bakanlığın birçok hammaddenin ihracatını müsaadeye tabi tuttuğunu hatırlatan Arslan, “İzin biraz piyasaların gazını almak için oldu üzere. Zira piyasadan alınan duyumlara nazaran herkese müsaade veriliyor, çok göstermelik bir şey oldu. Münasebetiyle da piyasadaki fiyatlara bir tesiri olmadı” dedi. Faiz indirim kararının piyasadaki yansımasını da pahalandıran Arslan, “ Vatandaşsa 0.99 faizli kredi gelebilir diye bekliyor. Artık gelse bile konutu iki katı fiyatına alır” diye konuştu.
‘YA ARTIRIM YAPACAĞIZ YA ZİYAN EDECEĞİZ!’
Akıllı konut sistemleri üreticisi Becker Antriebe Türkiye Genel Müdürü Erdinç Yazganoğlu, dövizdeki ani artışın hammaddede dışa bağımlı bölümlerde maliyet hesabı yapmayı zorlaştırdığını söyledi. On ayda dövizde yaşanan 3 TL’lik artışın, ihracat ve üretimin büyük oranda dövize bağlı olması nedeniyle maliyet enflasyonu olarak işletmelere büyük yük bindirdiğini söyleyen Yazganoğlu şöyle konuştu: “Ekonomi idaremizin, enflasyon datalarını hassasiyetle izlemesi gerektiğini düşünüyorum. Üretici enflasyonu artışı, yaşayan iktisadın aktörleri olan şirketlere yalnızca iki seçenek sunuyor. Ya eserlerinin fiyatlarına artırım yapacaklar ya da finansal yapılarını daha da bozacaklar. İşletmelerin, yaşadıkları enflasyonu fiyatlarına yansıtmaları demek, yeni bir enflasyon dalgası ve tekrar artırılmak zorunda bırakılan faiz oranları manasına geliyor.”
Cumhuriyet
