Türkiye’nin 30 Eylül’de ABD Savunma Bakanlığı’na ilettiği talep mektubu, 40 adet Blok 70 serisi F-16 savaş uçağı alımı ile envanterdeki 80 F-16’nın Blok 70 serisine modernizasyonunu kapsıyor. ABD maddeleri çerçevesinde talep birinci olarak Savunma Bakanlığı’nca (Pentagon) bedellendiriliyor. Pentagon’un uygun bulması halinde talep ABD Dışişleri Bakanlığı’na iletiliyor. Bakanlığın da olumlu görüşü halinde satış Kongre’nin onayına sunuluyor.

Türkiye’ye F-16 satışını onaylaması gereken Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde Demokrat Parti’nin çoğunluğu bulunuyor. Senato’da da Demokratlar, küçük bir farkla da olsa çoğunluğu elinde tutuyor. Buna rağmen Kongre’nin her iki kanadında Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerin daha evvel Türkiye’ye yönelik yaptırımlar konusunda sağladığı uzlaşı, Biden idaresinin Kongre’yi iknada zorlanabileceğini gösteriyor.

ARKA ARDA MEKTUPLAR

Türkiye’nin F-16 talebinin açığa çıkmasının akabinde Kongre’nin her iki kanadından ABD idaresine yazılan ortak mektuplar da bu durumu bir sefer daha açığa çıkardı.

Ortalarında Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerden isimlerin yer aldığı Temsilciler Meclisi’nin 11 üyesi, 25 Temmuz’da Biden ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a bir mektup göndererek Türkiye’ye F-16 satılmaması davetinde bulunmuş, ABD idaresinin talebi onaylaması durumunda Kongre’nin satışı engelleyeceğinden emin oldukları savında bulunmuştu. Evvelki gün de yeniden iki partiden isimlerin yer aldığı 41 Temsilciler Meclisi üyesi, Blinken’a yeni bir mektup göndererek, “Rus S-400’lere sahip olmaya devam ederken Ankara’ya F-16 Blok 70 modernizasyon kitleri satmanın risk oluşturacağını” savundu ve Türkiye’ye F-16 satışı yapılmaması daveti yaptı. Türkiye’nin F-16 talebine ABD Kongresi’nden gelen yansılar, Türkiye’nin Washington nezdinde kaybettiği lobi gücünü bir kere daha gündeme getirdi. Kongre’de halihazırda Ankara için kritik bahislerde Türkiye’yi destekleyen hiçbir küme bulunmuyor. Bu ortada Türkiye, F-35 programından çıkartılmasının katılaşmasına rağmen F-35 programından kaynaklanan haklarını korumak için ABD’li şirketler nezdinde lobi yürütülmesi maksadıyla Washington merkezli bir hukuk şirketiyle lobi muahedesini ağustos ayında bir yıllığına yenilemişti. Halihazırda F-16 için rastgele resmi bir lobi muahedesi bulunmuyor.

ABD Kongresi’nde Türkiye’ye yönelik bu tavra rağmen Ankara, bilhassa F-35 programından çıkartılmasının akabinde hava kuvvetlerinde yaşanan boşluğun, NATO’nun kapasitesini de olumsuz etkileyeceği savıyla ABD idaresinin F-16 satışına onay için Kongre üzerinde tesirini kullanmasını bekliyor. Türkiye’ye F-16 satışı için ABD’deki resmi süreçte süratli bir ilerleme ise beklenmiyor. Türkiye’nin 30 Eylül’de Pentagon’a gönderdiği resmi talep mektubu üzerinde bir süreç yapıldığı tarafında Ankara’ya ulaşan bir bilgi de bulunmuyor.

Cumhuriyet