HDP 25-26. devir milletvekili ve eski Kars Belediye Lideri Ayhan Bilgen Habertürk TV’de Fatih Altaylı’nın konuğu oldu. Teke Tek programında soruları yanıtlayan Bilgen, “HDP’ye oy verebilirim diyen yüzde 20’nin oyu alınamıyor. Bu oranın içinde HDP’ye oy vermeyen yüzde 10 varsa, HDP’de neyi eksik görüyor? Neden HDP inanç vermiyor? Bu eleştiriyi birçok parti için yapabiliriz” diye konuştu.

Bilgen’in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:

“Ben hâlâ HDP üyesiyim. O günlerdeki tutumum belediyeye kayyum atamasını önlemektir. 5 partinin temsil edildiği belediye meclisi vardı. Kararların büyük çoğunluğunu oy birliği ile aldık. Kayyumlar konusunu çözümsüzlüğün, çaresizliğin sonucu olarak görüyorum. Kars’a kayyum atanmayabilirdi. Kayyum atanmasın partiler bir ortaya gelip kendi lider yardımcılarını seçsinler, kenti birlikte yönetsinler diye belediye başkanlığından istifa ettim. Sonuçta benim davalarımdan ötürü kentin cezalandırılmasını istemiyordum. Ne yazık ki parti tarafından sıcak karşılanan bir durum oldu bu. Tutuklandığım gün kayyum atandı. Partilerin birlikte kenti yönetmesi pahalıydı. Biz yüzde 30 civarında oy aldık. Öteki partiler de bize yakın oy aldı. Kars’ın sosyolojisi biraz özgündür. Kars Belediye Meclisi’nin çoğunluğu öteki partilerden oluşuyor. Birlikte yönetmek kıymetli olabilirdi. Siyasetçinin yargılanması bütün bir kentin cezalandırılmasına dönüşmemeli. Karar katılaşırsa, ceza katılaşırsa belediye meclisi toplanır ve seçim yapar.

“HDP’NİN BUNA KARŞILIK ARAMASI GEREKİYOR”

HDP’ye oy verebilirim diyen yüzde 20’nin oyu alınamıyor. Bu oranın içinde HDP’ye oy vermeyen yüzde 10 varsa, HDP’de neyi eksik görüyor? Neden HDP inanç vermiyor? Bu eleştiriyi birçok parti için yapabiliriz. HDP’nin kuruluş argümanı, deklarasyonu, tavrı, Türkiye’de değerli muhtaçlığa yanıt veren bir durumdu. Dünyada açıkça ayrılığı savunan performanslar, telaffuzlar ortaya koyabiliyorlar. HDP bu türlü bir şey yapıyor mu? Açık bir halde ‘Biz Türkiye’den ayrılmak istiyoruz’ diyor mu? Bu türlü ise elbette onun söz ettiği mana öteki olacak. Bence sorun HDP’nin Türkiye’nin problemlerini çözeceğine dair söz edemiyor olmasıdır. Türkiye’de seçmenin yüzde 75’i net HDP’ye olumsuz bir algıyla yaklaşıyor. HDP’nin buna yanıt araması gerekiyor. Bu manada yapılan HDP tenkitleri karalama kampanyası diye geçiştirilmemelidir.

“İKTİDAR SORUNU VAR FAKAT TÜRKİYE’DE MUHALEFET SORUNU DA VAR”

Elbette iktidar sorunu var fakat Türkiye’de muhalefet sorunu olduğuna inananlardanım. Elbette iktidarın yaptığı 10 işten biri iyi ise onu desteklemeliyim. Türkiye’de HDP’yi de etkileyen yapısal sorun budur. Biz siyasi parti kültürünü yine içini doldurmak, yeni bir lisanı hayata geçirmek zorundayız. Siyasette bazen algılar, olgulardan daha kıymetli hale gelir. Toplumda bu türlü bir tasa varsa HDP bu mevzuda ikna edici bir yaklaşım ortaya koymak zorundadır. Bence yapmak zorunda. Sonuç itibariyle HDP’nin argümanı Türkiye’nin demokratikleşmesiyse, bu tarafta gözü pek adımlar atması gerekiyor. Ülke bütünlüğü konusu son derece somut ve net bir bahis. Türkiye 90’lı yılların Türkiye’si değil. Ortadoğu’da değişen şeyler var. Türkiye sosyolojisindeki değişimi özümseyerek HDP’nin tekrar yapılanma tartışmasına girmesi gerekiyor. Siyasetten beklenen demokrasinin alanını genişletmektir.

“TÜRKİYE’DE NEYE MUHTAÇLIK VAR DİYE OKUMA YAPMAK LAZIM”

Siyasette muhtaçlık tahlili ile yola çıkmak lazım. Türkiye’de neye gereksinim var diye okuma yapmak lazım. Türkiye’de 110 tane parti var. Parti kurma motivasyonu fikre, şekle, demokratik liderlik, iştirakçi siyasete dayalı kuruluş süreçleri midir? Yoksa ‘bizim de partimiz olsun’ davranışlarıyla mı kuruluyor partiler? Yalnızca bir partiye reaksiyon olarak kurulan partilerin başarısız olduğu ortada. HDP’ye sempati bulup, oy vermeyenler var. Toplumda HDP’yi kâfi görmediği ya da HDP’ye dair dertleri dehşetleri olan azıcık bir insan topluluğu varsa bu insanların siyasal karar süreçlerine katılması Türkiye siyasetindeki bir eksiğin tamamlanmasıdır. Ben yaparım demiyorum lakin buna muhtaçlık var. Türkiye siyasetinde toplum partilerden daha önde. Bir ortaya gelişlere karşı mert ve özgüvenli. Partilerin içeriside önderlerin açılım yapmasını zorlaştıran eski ezberler, statükolar, kariyerist tavırlar var.

“TÜRKİYE SİYASETİNDE KİMLİK MERKEZLİ DEĞİL PROGRAM, YENİ BİR KELAMIN ORTAYA KONULMASINDAN YANAYIM”

Hakkımda çok sayıda dava var. Nihayet AYM’de kapatma davasında siyasi yasak istenen isimlerden biriyim. Küçük hesaplarla fırsatçılıktan bahsetmiyorum. Türkiye’nin toplumsal barışı, siyasetin yenilenmesi için fırsata çevirmeliyiz diye düşünüyorum. Klasik Osmanlı’dan devraldığımız siyasetin bugünü tanım etmeye yetmediği kanaatindeyim. Kendini tabir edemeyen bir seçmen. Türkiye siyasetinde kimlik merkezli değil program, yeni bir kelamın ortaya konulmasından yanayım.

“İLLE DE PARTİ DEĞİL, BUNU ORTAYA KOYUP BAŞKA PARTİLERİN FAYDALANMASI DA OLABİLİR”

Türkiye siyasetinin başkan merkezli inşa edilmesinin problemli olduğu kanaatindeyim. Bunun fikri geriye ittiğini, toplumsal iştirakin uzaklaştırarak önemli pürüz olduğu kanaatindeyim. Ne yazık siyaset biraz megalomanik haller bulunduruyor. En azından kendimi o denli düşünmüyorum. Siyasi yasaklı da olsam bu cins oluşumun mutfağında katkı sunmak isterim. Arkadaşlarımızla ve farklı çevrelerle ‘nasıl bir şeye muhtaçlığımız var’ı araştırıyoruz. Bunu sistematize etmeye çalışıyoruz. Vilayetle de parti değil, bunu ortaya koyup öteki partilerin faydalanması da olabilir. Kendime makam aramak olarak siyaset yaparsam, Türkiye’de sorunun kesimi olmaktır, tahlilin değil. Bu platform ete kemiğe büründüğünde partileşecek durumunda olur mu, bunu söylemem arkadaşlarım için ön kesen bir nokta olur. Toplum muhtaçlık duyarsa her koşul altında, bütün karalama kampanyalarına karşın o siyaset kendisini kurar. Bu bir süreçtir. Elden geldiğince çalışmaları sistematize etmeye çalışıyoruz. Türkiye siyaseti bunun yol haritasını şekillendirecektir.

“KEŞKE PARLAMENTER SİSTEMİ İSTİKRAR DENETLEME SİSTEMİ KURABİLSEYDİK”

Ülkü olan, benim de yanlışsız bulduğum parlamenter sistemdir. Burada toplumu deneme tahtasına çevirmenin gerçek olmadığını düşünüyorum. Keşke parlamenter sistemi istikrar denetleme sistemini kurabilseydik. İstikrar denetleme düzeneği Başkanlık sisteminde de hayata geçirilebilir. İyi ile daha iyi ortasında tercih yapmalıyız. Ben başkanlık parlamenter sistem tartışmasında siyah yahut beyaz ayrım olmadığını düşünüyorum. Hükümet parlamentodan mı çıkacak, yoksa seçilmiş lider tarafından mı açıklanacak? Bu kurumların saygınlık elde etmesi isminin parlamenter mi yoksa başkanlık mı olacağından bence daha değerli.”

Cumhuriyet