BBC’nin tahlil ettiği datalara nazaran Birleşik Krallık, gelişmiş yedi devletin oluşturduğu G7 devletleri arasında koronavirüsten en ağır etkilenen devlet oldu.
BBC, Oxford Üniversitesi’nden ekonomistler ve Health Foundation (Sağlık Vakfı) uzmanlarıyla çalışarak ABD, Japonya, Kanada, Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya’den oluşan G7 memleketlerinde koronavirüs salgınıyla ilgili dataları inceledi.
Araştırmaya nazaran Birleşik Krallık’ta salgının başından bu yana 100 bin kişi başına düşen can kaybı sayısı 65 oldu.
Bu tabloda İtalya’da 100 bin kişi başında 58, Fransa’da 44 ve ABD’de 38 vefat gerçekleşti.
Geçmiş yıllarda bir memlekette kaydedilen tüm ölümlerin ortalaması göz önünde bulundurularak hesaplanan excess death tablosunda da birinci sırada Birleşik Kırallık’ın mahal aldığı görülüyor.
Bu datalara bakıldığında İngiltere’de 100 bin kişi başına 97, İtalya’da 75 mevt düşüyor.
Kanada, Almanya ve Japonya’da excess death’te nispeten düşük seviyeler göze çarpıyor.
Lakin Kanada ile ilgili bir not düşmek gerekiyor; bu devlette üç ortamın excess death doneleri şimdi rapor edilmiş değil. Datalar tamamlandıktan sonra Kanada’daki görünüm de netleşebilir.
Beklenenden fazla gerçekleşen mevt sayılarının yani excess death verisinin olağan mevt sayılarına nispeti ise devlet nüfuslarındaki yaş kümeleri arasındaki farkları anlamak için değerli bir gösterge.
Birleşik Krallık’ta bu nispet yüzde 52 olurken, İtalya’da yüzde 35, Fransa’da yüzde 24 olarak gözlemlendi.
Tüm göstergeler G7 memleketleri kıyaslamasında Birleşik Krallık için tıpkı ağır tabloya işaret ediyor. ABD’de 2. dalga beklentileriyle bu sıralamanın değişmesi beklenebilir.
Her memleket, Covid-19 vefatlarını hesaplamak için farklı teknikler kullanıyor. Zira kimi memleketler marazın teşhisi konusunda daha ileri teknolojilere sahip.
Yekun can kaybı sayıları hesaplanırken farklı tekniklerin kullanılması da yapılan karşılaştırmaların ne kadar sağlıklı olduğu konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Doneler daha sağlıklı ve sağlıklı olsa bile bu doneleri farklı yollarla tahlil ederek farklı sonuçlara ulaşmak da mümkün.
Fakat araştırmayı yapan bilirkişiler, tüm tahlillerde Birleşik Kralllık’ın en berbat etkilenen devlet olmasının dikkat alımlı olduğunu vurguluyorlar.
Oxford Üniversitesi’nin Avrupa memleketlerini mercek altına aldığı münferit bir incelemede ise Birleşik Krallık’ı oluşturan İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda sair Avrupa devletleriyle kıyaslandı.
Bu tabloda İngiltere, en beğenilmeyen etkilenen memleketler sıralamasında İspanya’nın üstünde bir numara sırada yan aldı.
Araştırma, İngiltere ve Galler’de çalışan yaş kümesi (16-64 yaş) arasında mevt fazlalığının önemli boyutlarda olduğunu gösteriyor. O denli ki birtakım haftalarda bu orantı yüzde 60’a ulaştı.
Başkaca İngiltere’de olağanın üstünde ölümlerin rapor edildiği müddetin benzeri devletlere nazaran daha uzun olduğu görülüyor.
İngiltere hükümeti ise memleketler arası bu cins kıyaslamaları yapmak için şimdi erken olduğu görüşünde.
Sıhhat ve Toplumsal Hizmetler Kurumu’ndan bir sözcü “Her vefat başka bir trajedi. Bizim en büyük önceliğimiz, son ilmî tavsiyelere münâsib olarak hayat kurtarmak. Diğer memleketlerdeki olgulara ve bulgulara göz atmak kıymetli fakat her memleket donelerini toplarken farklı bir prosedür kullanıyor. Bu yüzden karşılaştırma yapmak yanıltıcı olabilir” tahlilini yaptı.
Cumhuriyet