Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Genetik Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Hakan Savlı ve Doç. Dr. Naci Çine tarafından İngiliz mutasyonlu koronavirüs tanısı koyulan 56 hastadan alınan örneklerin genetik haritaları çıkarıldı.

Yapılan araştırmalarda, birtakım hastalarda farklı mutasyon cinslerine rastlanıldığını belirten Savlı, “56 hastamızda 243 başka mutasyon izledik ve bunların farklı kombinasyonlar halinde hastalara dağıldığını gördük. Bulduğumuz soylar ortasında bu varyantların karşılıklı paylaşıldıklarını da gördük. Artık İngiliz ve Güney Afrika mutasyonu üzere kavramların yerine bileşik mutasyonlar halinde de hastalarımıza aktarıldığını ve virüsün bileşik yapıda evrimleştiğini gördük” dedi.

Tahlillerden elde edilen genetik haritalarda 56 örneğe farklı kombinasyonlar halinde yayılmış 243 farklı mutasyon tespit edildi. Birtakım hastaların birden fazla mutasyonlu virüsü tıpkı anda taşıdığı belirlenirken, daha evvel PCR testleri ile İngiliz mutasyonu tanısı koyulmuş birtakım hastaların ise aslında Güney Afrika mutasyonu taşıdıkları ortaya çıktı. Ayrıyeten bu çalışmada, koronavirüsün şimdi Türk varyantı denilebilecek mutasyona da uğramadığı belirlendi.

“VİRÜS, SEYAHATİNDE ÜZERİNDE YENİ MUTASYON BİRİKTİREREK HAREKET ETTİ”

Virüsün Çin’de ortaya çıkmasının akabinde daima yeni mutasyonlar kazanmaya devam etiğini belirten Doç. Dr. Naci Çine, “Virüs, Çin’den çıkıp Avrupa’ya yayılırken bu türlü değildi. Bu seyahati esnasında üzerinde yeni mutasyon biriktirerek hareket etti ve Avrupa’ya yayıldı. Virüs üzerinde bu mutasyonlar birikirken de her bir mutasyon virüse farklı özellikler kattı. Genetikteki en büyük şey, öngörülemezlik prensibi.

Bizim bundan sonraki süreçlerde virüsün nereye gideceğini öngörmemiz çok gerçek olmaz. Şunu görüyoruz ki bundan 2 ay evvel ortaya çıkan B.1.1.7 soyu, toplum içinde İngiliz mutasyonu olarak eksik söz edilen soy, bir mutasyonlar bütünü taşıyan koronavirüs alt tipidir. 2 ay evvel ortaya çıkan bu soy, hiç kimsenin öngöremediği halde Avrupa’daki baskın soy haline geldi. Bundan 3 ay evvel Avrupa’da birden çok Covid virüsü soyu varken, şu anda yüzde 70, yüzde 80 oranında İngiliz olarak tabir edilen soy var” dedi.

“GÜNEY AFRİKA SOYU, GENETİK PROFİL DEĞİŞİKLİĞİ TAŞIYOR”

Güney Afrika mutasyonunun bedenin savunma sistemlerinden kaçtığını ve aldatıcı olduğunu söyleyen Doç. Dr. Çine, şunları söyledi:

“Virüsün sahip olduğu bu değişken mutasyonlar, kendi üzerinde mutasyon biriktirmesi hiçbirimizin kestirim edemediği yeni özellikleri virüse katabilir. Bu her vakit için bir risktir. Münasebetiyle toplumsal genom araştırmaları, virüsün genomuna toplu bakan çalışmalar her vakit için değerlidir. Takip edilmesi gerekir. İngiltere ve Güney Afrika soyları kendi içlerinde yaklaşık 23-21 mutasyon barındıran koronavirüs tipleridir. Bu 2 farklı tip, birbirleri ile örtüşen mutasyonlar taşırlar.

Bizi de korkutan o. Aşıya karşı yansısını çok söyleyememek ile birlikte yapılan ön çalışmaların bize verdiği bir data var. Bu da virüsteki bir mutasyonun edinsel bağışıklığa ve aşı ile sağlanan bağışıklığa karşı virüsün etkilenmemesi tarafında bir sonuç ile karşılaşacağımızı gösteriyor. Ancak bu bilginin yapılan diğer çalışmalar ile doğrulanması gerekiyor.”

“56 HASTAMIZDA 243 FARKLI MUTASYON İZLEDİK”

Örnekleri incelenen 56 hastada 243 farklı mutasyona rastlanıldığını söyleyen Prof. Dr. Savlı, “Çalışmamız hastanemize başvuran 56 kişinin tam genom tahlili. Bu hastalar PCR testleri olumlu bulunan, Covid tedavisi alan beşerler. Bunlardan 7 adedinde evvelce PCR temelli çalışmada İngiliz mutasyonu, diye isimlendirilen olumluluğu izlemiştik. 56 hastamızın tümünde haritalama yapmak ve virüsün her bir hastadaki soyda nasıl bir haritaya sahip olduğunu görmek istedik. Uzunluktan boya bütün virüsleri taradık. Bu taramada 3 soya rastladık.

Bunlar B.1.1 soyu diye isimlendirilen soy, B.1.1.7 olarak isimlendirilen İngiliz soyu denilen soy ve bizi daha çok korkutan B.1.1.351 olarak isimlendirilen Güney Afrika mutant soyuna rastladık. Öncelikle bu 56 hastamızda 243 başka mutasyon izledik. Bunların farklı kombinasyonlar halinde hastalara dağıldığını gördük. Bu kadar çok sayıda varyant izlemeyi beklemiyorduk. Bulduğumuz soylar ortasında bu varyantların karşılıklı paylaşıldığını gördük. Münasebetiyle artık İngiliz mutasyonu, Güney Afrika mutasyonu üzere kavramların yerine bileşik mutasyonlar halinde de hastalarımıza aktarıldığını ve virüsün bileşik bir yapıda evrimleştiğini gördük. Bunun Güney Afrika soyu dediğimiz kesimlerinin bizim için daha kritik modüller olduğunu izlemiş olduk” diye konuştu.

“TÜRK MUTASYONU GÖRMEDİK”

Çalışmalarında şimdi ‘Türk varyantı’ denilebilecek mutasyona rastlanılmadığını belirten Prof. Dr. Savlı, “Dizi tahlili yaparak neyle karşı karşıya olduğumuzu periyodik olarak ya da atipik hadiselerde kesinlikle görmemiz lazım. Şu an sevindirici taraf, bir Türk varyantı, Türk mutasyonu dediğimiz yeni bir oluşumu bu son 3 ayda, Kocaeli’de gördüğümüz hastalarda görmemiş olmamız.

Ama her an bu türlü bir gelişme de yaşanabilir. Bunun için tekrar dizi tahlili dediğimiz usul ile virüsleri haritalayarak bir Türk varyantı çıkıp çıkmadığını daima denetim altında tutmamız lazım. Sonucu olumlu çıkan her hastaya dizi tahlili uygulanamaz. Zira hem değerlidir hem profesyonel takımlar ister. Popülasyon taramasında kullanılacak teknik değildir. PCR tekrar altın standart, en iyi testtir. Tahminen dizi tahlillerinde ortaya çıkacak yeni bölgelere nazaran, yeni PCR testleri üretmek ve dinamik halde salgını izlemek lazım. Yani salgına dinamik yaklaşımda dizi tahlilleriyle virüsü haritalamanın daha ağır halde uygulanması lazım” dedi

Cumhuriyet