Dünyada ve ülkemizde süratle yaygınlaşan akciğer kanseri erkeklerde prostat, bayanlarda ise göğüs kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser çeşidi. En kıymetli nedeninin sigara olarak gösterildiği akciğer kanseri, bilhassa nefes darlığı, hırıltı, ani kilo kaybı ya da çeşitli ağrılarla kendini gösterebiliyor. Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Cemal Asım Kutlu, son yıllarda hiç sigara içmeyen bireylerde görülen akciğer kanserindeki artışa dikkat çekerek “Risk oluşturan maruziyetlerde ikincil içicilik olarak isimlendirilen durum birinci sırada görülmektedir. Bu terim evvelki yıllarda kullanılan pasif içicilik olarak isimlendirilen durumu tabir etmektedir” dedi.
ARTIŞ DİKKAT ALIMLI
Prof. Kutlu, akciğer kanserinin risk faktörleri ortasında birinci sırada gelen tütün kullanımına dikkat çekerek “Dünyanın belirli bölgelerinde tütün kullanma sıklığı azaldıkça akciğer kanser teşhislerinin azalması yıllar öncesinden bilinen tütün-akciğer kanseri bağlantısı için kıymetli bir örnektir” diye konuştu. Kutlu, özetle şunları söyledi: “Ancak bu azalmayla birlikte son yıllarda hiç sigara içmeyen şahıslarda görülen akciğer kanseri tanılarındaki artış dikkat çekmeye başlamıştır. Bu küme olguların tütün kullanan kümeyle olan ortak noktaları yahut farklılıkları bahsin uzmanları açısından enteresan bir araştırma mevzusudur. Tıbbi literatüre nazaran ‘hiç tütün kullanmamış’ olarak kabul edilen kişi, tüm hayatı boyunca toplam olarak 100 adetten daha az sigara içmiş kişidir. Erkekler ortasında teşhis alan akciğer kanseri olguları içinde tütün kullanmamış bireylerin oranı yüzde 10-20 ortasında değişirken, bu oran bayanlar ortasında yüzde 50’dir. Doğal olarak, tütün kullanımının oluşturduğu risk üzere bilinen öteki risk faktörlerine maruziyetin bu küme hastalar için de değerli olduğu düşünülmektedir. Risk oluşturan maruziyetler nelerdir diye bakarsak ‘ikincil içicilik’ olarak isimlendirilen durum birinci sırada görülmektedir. Bu terim evvelki yıllarda kullanılan ‘pasif içicilik’ olarak isimlendirilen durumu söz etmektedir. Yani tütün kullanmayan bir kişinin içinde bulunduğu toplumsal ortam sebebiyle daima olarak dumana maruz kalmasını söz eder. Yapılan çalışmalar, tütün kullanmayan kümenin yüzde 15-35’inde hastalığın sebebinin ikincil içicilik olduğunu göstermiştir. Bu hususta daha da ayrıntıya girersek, hiç sigara kullanmamış bir bayan sigara içen bir erkekle evli olduğunda akciğer kanserine yakalanma riskinin yüzde 27 arttığını görebiliriz. ”
KÖMÜR DUMANI DA TESİRLİ
Hava kirliliğinin de akciğer kanserinde değerli bir risk faktörü olduğunu anımsatan Prof. Kutlu “Bu hava kirliliği yalnızca endüstriyel ömrün doğal bir sonucu olması dışında bilhassa odun yahut kömür yakılarak pişirilen, tütsülenmiş yahut kızartarak hazırlanmış yemeklerin tüm sıhhatimize olumsuz tesirleri olduğu üzere akciğer kanseri açısından da olumsuz tesirleri bilinmektedir. Ayrıyeten tütün kullanmamış şahıslarda görülen akciğer kanseri olgularında genetik eğilimin hastalığın gelişmesinde bir faktör olduğu düşünülmektedir” dedi.
Cumhuriyet
