TÜRK-İŞ’in her ay nizamlı olarak gerçekleştirdiği açlık ve yoksulluk sonu araştırmasının kasım ayı sonuçlarına nazaran, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatı bir evvelki aya nazaran yüzde 1,39 oranında artış gösterdi.
Yılın birinci on bir ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 16,37 oranında oldu. Besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 19,68 olarak gerçekleşti. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 15,47 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ Araştırmasına nazaran, 2020 Kasım ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı (açlık sınırı) 2.516,67 TL, besin harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması zarurî başka aylık harcamalarının toplam meblağı ise (yoksulluk sınırı) 8.197,62 TL, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3.073,63 TL oldu.
Açıklamada şu bilgiler verildi:
“Süt, yoğurt, peynir kümesinde bu ay değerli bir fiyat değişikliği tespit edilmemiştir. Süt ve yoğurt fiyatı genel olarak geçtiğimiz aya nazaran birebir kalırken, peynir eserlerinde rekabet ve çeşitlilik, marketlere nazaran değişiklik göstermektedir. Hesaplamada yüklü olarak beyaz peynir fiyatı temel alınmaktadır. Fakat burada dikkati çeken bir konu, market tezgâhında açık olarak satılan beyaz peynirin kutuda satılan peynirden daha değerli olmasıdır.
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat eserlerinin bulunduğu kümede kıyma ve kuşbaşı et fiyatı tekrar değişmemiştir. Fakat tavuk fiyatı geçtiğimiz aya nazaran yüzde 13,90 oranında artmıştır. Sakatat eserlerinden (ciğer, yürek, böbrek) dana ciğerinin fiyatı yeniden artmış ve neredeyse kilogram fiyatı kuşbaşı ete ulaşmıştır. Balık fiyatları, geçtiğimiz aya nazaran fazla değişmemiş, lakin hesaplamada yüklü yer alan hamsi, istavrit üzere çok tüketilen balık eserlerinde beklenen fiyat gerilemesi de görülmemiştir. Geçtiğimiz aylarda fiyatı daima artan yumurta fiyatı bu ay tanede “1 kuruş” azalmıştır. Bakliyat eserleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatlarında bu ay artış dikkati çekmiştir. Yeşil mercimek, nohut ve barbunyada artış tespit edilmiş, başkalarında değişiklik olmamıştır.
Geçtiğimiz ay kimi marketlerde -tedarikte yaşanan zahmet gerekçesiyle- kısa bir mühlet raflarda yer almaya kuru fasulye yapılan artırımla yine satışa sunulmuştur.
Sebze-meyve fiyatları en fazla değişiklik gösteren harcama kümesidir. Mevsim kaidelerine nazaran kapsamdaki eserler farklılık göstermektedir. Yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 6,71 TL olarak hesaplanmıştır. Geçen aya nazaran meydana gelen gerileme büyük ölçüde meyve fiyatlarından kaynaklanmıştır. Ekim ayında 7,45 TL olarak hesaplanan ortalama meyve fiyatı bu ay 6,77 TL olmuştur. Fakat geçen ay 6,48 TL olarak hesaplanan zerzevat ortalama kilogram fiyatı bu ay 6,68 TL olmuştur.
Hesaplamada bu ay 20 zerzevat ve 11 meyve olmak üzere toplamda 31 eser dikkate alınmıştır. Hesaplama yapılırken -her vakit olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim eserleri temel alınmış, eserlerin tek tek yükü yerine harcama sepetindeki meyve-sebze tüketiminin toplam ölçüsünden hareket edilmiştir.
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere eserlerin bulunduğu kümede bu ay pirinç, bulgur ve irmik fiyatında artış tespit edilmiş, başkalarında bir fiyat değişikliği görülmemiştir.
Son küme içinde yer alan besin unsurlarından tereyağı, margarin ile zeytinyağı, ayçiçeği yağı fiyatı tıpkı kalmıştır. Hesaplamada dikkate alınan siyah ve yeşil zeytin ortalama fiyatı da bu ay değişmemiştir. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) eserlerinde değerli bir fiyat değişikliği olmamıştır. Baharat eserleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı -satıcının tabiriyle ‘zaten fazla talep olmadığından’- tıpkı kalmıştır. Çay ve ıhlamur yanı sıra bal, reçel, pekmez, şeker ve tuz fiyatı ile salça fiyatı da bu ay fiyatı tıpkı kalan eserler ortasında yer almıştır.”
Cumhuriyet
