Dünyanın en varlıklı yüzde 1’lik kısmının karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma maksadına nazaran 30 kat daha fazla olacağı varsayım ediliyor.
Yoksulluk ve adaletsizliği sona erdirmek için çaba eden insanların oluşturduğu global bir tertip olan Oxfam’ın, Avrupa Etraf Siyaseti Enstitüsü (IEEP) ve Stockhold Etraf Enstitüsünün araştırmalarına dayanarak yaptığı çalışmaya nazaran, hükümetlerin emisyonları azaltmaya yönelik planları, gereksinim duyulan düzeyin gerisinde bulunuyor.
Sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırabilmek için 2030’a kadar kişi başına düşen karbon emisyon salımının yılda ortalama 2,3 ton olması gerekiyor. Bu sayı şu an kişi başı emisyon salımı düzeyinin yaklaşık yarısına karşılık geliyor. Buna karşın, güçlü bölümün karbon ayak izi giderek artıyor.
Dünyanın en güçlü yüzde 1’lik bölümünün karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma maksadına nazaran 30 kat daha fazla olacağı hesaplanıyor.
Çin’de en varlıklı yüzde 1’lik kesitin emisyonların yüzde 23’ünden, ABD’de yüzde 19’undan ve Hindistan’da yüzde 11’inden sorumlu olacağı varsayım ediliyor.
Kelam konusu güçlü kısımdan bir kişinin 1,5 derece amacıyla uyumlu karbon ayak izi düzeyine ulaşmak için, emisyonlarını 2030’a kadar yüzde 97 azaltması gerekiyor.
Dünyanın en güçlü yüzde 10’luk kısmının karbon ayak izinin ise olması gereken düzeyden 10 kat daha yüksek olacağı hesaplanıyor. Ortalama gelire sahip yüzde 40’lık nüfusun karbon ayak izinin 2030’da 2015’e nazaran yüzde 9 azalması bekleniyor.
Global nüfusun en fakir yüzde 50’lik kesitinin karbon ayak izinin ise 2030’da hala 1,5 derece maksadıyla uyumlu düzeyin çok altında kalacağı öngörülüyor.
“İKLİM VE EŞİTSİZLİK KRİZLERİ BİRLİKTE ELE ALINMALI”
Oxfam İklim Siyaseti Önderi Nafkote Dabi, rapora ait değerlendirmesinde, dünyadaki “azınlık elitin” atmosferi daha fazla kirlettiğini belirterek, “Emisyonlar, dünyada olumsuz hava şartlarına yol açıyor ve global ısınmayı sınırlama amacını tehlikeye atıyor. Sırf dünyadaki en varlıklı yüzde 10’un emisyonları, önümüzdeki 9 yıl içinde biz kararlaştırılan sonun ötesine götürebilir. Bu, halihazırda ölümcül fırtınalar, açlık ve yoksullukla karşı karşıya olan dünyadaki en savunmasız insanlardan kimileri için feci sonuçlara yol açacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
IEEP Düşük Karbon ve Döngüsel İktisat Program Yöneticisi Tim Nazaran de karbon emisyonlarındaki artışta dünyadaki varlıklı kısmın kıymetli hissesi olduğunu kaydederek, “İklim ve eşitsizlik krizleri birlikte ele alınmalı. Mega yatlar, özel jetler ve uzay seyahati üzere yüksek karbon tüketimini kısıtlamaya yönelik tedbirler alınmalı. Fosil yakıt sanayilerindeki ağır yatırımları frenlemeye yönelik tedbirler gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet
