İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB) Lideri Zekeriya Keyifli, “Ramazan ayı prestijiyle pek çok meslek kolunda faaliyeti durdurma yahut sonlandırma önlemleri uygulanıyor. 17 Mayıs’a kadar yeme içme dalı tekrar paket servise döndü. Kahvehane, kafe, çay bahçesi, internet kafe, düğün salonu, hamam, sauna, hoşluk merkezi salonları üzere işyerleri ise kapalı olacak. Sonlandırmaların sürdüğü bir süreçte esnaf kesitine yönelik dayanakların de devam ettirilmesi gerekiyor” dedi.
Son önlemlerin esnafın belini biraz daha büktüğünü belirten Memnun, “Bir yılı aşkın müddettir yaşanan süreçten olumsuz istikamette en fazla esnaf sanatkarlarımız etkilenmiş, mevcut sıkıntıları daha da ağırlaşmıştır. Faaliyetlerimiz durdurulmuş yahut sonlandırılmış, çalışabilen üyelerimiz ise insanların tüketimlerini kısması nedeniyle büyük iş kaybına uğramışlardır.” sözünü kullandı.
ESNAFIN BEKLENTİLERİ
Son önlemlerin yeni takviyelerle birlikte hayata geçirilmesini isteyen Memnun, esnafın beklentilerini şöyle sıraladı:
– Kısa çalışma ödeneğinin sonlandırılması yanlış olacaktır. Kesimlere yeni kapanma tedbirleri getiriliyorsa, kısa çalışma ödeneğinin de uzatılması gerekir ki, üyelerimiz de yanlarında çalışanlara kol kanat germeye devam etsin.
– Üyelerimiz gelecek telaşı yaşamaktadır. Esnaf sanatkarlar nakdi yardımlardan gereğince yararlanamadı, kredilerle borçlandı, iş potansiyelini kaybetti, borcu borçla öder hale geldi. Kirasını, vergisini, elektriğini vb ödemelerini yerine getiremiyor. Üstelik sürecin ne vakit biteceğini de kimse bilmiyor. Salgın bitse bile bu ıstırapların akabinde esnafın kendine gelebilmesi çok sıkıntı olacaktır.
Bu kurallarda, devletin esnaf kesitine uygun koşullarda finans takviyesi sağlaması elzemdir. Üyelerimiz tekrar ayağa kalkabilmek için, bir kaç yıl geri ödemesiz, uzun vadeli, düşük faizli bir toparlanma takviyesine gereksinim duymaktadırlar.
– Sokağa çıkma yasaklarının olduğu günlerde, hipermarketlerin sokak ortalarına kadar giren şubelerinin çalışması haksız rekabet yaratmaktadır. Hafta sonu kısıtlamalarında fırın, kasap, manav, şarküteri üzere temel gereksinimleri satan birtakım işyerlerimiz açıkken öbür üyelerimiz çalışamamaktadır. Meğer 3 harfli mağazalar olarak tabir edilen bu şubelerde, ayakkabıcı, tuhafiyeci üzere çalışmasına müsaade verilmeyen esnafımızın eserleri de satılabilmektedir.
Teklifimiz, kısıtlamalı günlerde bu mağazalarda da temel gereksinim dışında kalan tüm eserlerin satışının (alkollü içkilerde olduğu gibi) yasaklanmasıdır. İşyerini açamayan üyemizin sattığı eserler, sonlu günlerde bu mağazalarda da satılmamalı, yasaklar adil halde uygulanmalıdır.
– Neredeyse işyeri kirasına yakın bedellere ulaşan katı atık faturalarına artık kesin bir tahlil getirilmelidir. Katı atık devletin koyduğu bir bedeldir. Katı atık bedelinin alışveriş merkezi yahut hastane üzere büyük kapasiteli yerlerden alınması olağandır. Lakin paklık vergisi veren ve işyeri uzun müddettir kapalı olan küçük işletmenin yahut ayakkabı satan bir esnafın katı atık bedelinden ya muaf tutulması ya da sembolik bir ödeme yapması daha hakikat olacaktır.
– Sokağa çıkma yasağı ve seyahat kısıtlamaları nedeniyle yurt içi ve yurt dışı piyasalarında oluşan talep daralmasından dolayı pek çok meslek kolu kıymetli iş kaybına uğramakta, üretimin daralması / arz talep uyuşmazlığı üzere nedenlerle hammadde tedariklerinde büyük meseleler yaşanmaktadır.
Cumhuriyet
