Muğla’nın merkez Menteşe İlçesi Bayır Mahallesi’nde yaşayan ve yaklaşık 15 yıldır hayvancılıkla uğraşan 48 yaşındaki Ali Turbalıoğlu; gübre, hayvan yemi ve mazot fiyatlarının artmasına reaksiyon gösterdi.

Çiftçi Ali Turbalıoğlu, “15 yıldan beri hayvancılık yapıyorum. Küçükbaş ile başladım, sonra büyükbaşa döndüm. 3-4 sene öncesine kadar işler çok iyi sayılmaz lakin yeterliydi. Bu sene, artık doların yükselmesinden mi yoksa, yem fiyatları mı bunu kimse çözemedi esasen; hayvancılık çok sıkıntı koşullarda yapılmaya başlandı. Bundan sonra yapılıp yapılmayacağını da bilmiyorum fakat benim üzere insanların yapacak bir şeyi yok” dedi.

“BAHARI ÇOK AZ İNSAN GÖRÜR”

Muğla’daki mera alanlarının yetersizliğinin de kıymetli bir sorun olduğunu belirten Turbalıoğlu, şunları söyledi:

“Mera bölgesi olanların bizden biraz daha iyi olduğunu düşünüyorum. En azından 6-7 ay dağlarda ya da ovalarda hayvan bakıyorlar, sonra 3 ay yem veriyorlar. Bizim bu türlü bir bahtımız yok. Meracılık yok Muğla’da.

Herkes ektiğini, biçtiğini yapmaya çalışıyor lakin bu koşullarda mesela mazotun, gübrenin kaç lira olduğu aşikâr. Bizim topraklarımız çok verimli topraklar değil. Bir tahlil bulunmazsa birçok insan bırakır. Bırakmaktan fazla batar. Herkes temkinli olmak zorunda.

Zira önümüzdeki periyot yemin kaç para olacağı, artık ekim vakti; buğdayın, arpanın kaç para olacağını kimse bilmiyor. Bilemediğin şeyi nasıl yapacaksın? Herkes bekliyor. Lakin insanların masrafı beklemiyor. İşimiz çok sıkıntı burada. Ben belediyelerimizin ve Tarım Vilayet Müdürlüğü ile ortaklaşa çiftçilere bir şeyler yapmasını istiyorum. İnanın baharı çok az insan görür, yapamaz.”

“GEÇEN SENE 140 LİRA OLAN GÜBRE, BU SENE 420 LİRA”

Tarım siyasetlerine da değinen Turbalıoğlu, artan girdi maliyetleri ile ilgili şunları söyledi:

“Şimdi bizim için ne değerli? Gübre, tohum. Çiftçi yahut besici bunu alabiliyor mu? Alamıyor. Demek ki bu tarım siyaseti yanlış. Lakin ben Tarım Bakanı ya da bir yetkili olsam, Muğla üzere vilayetlerde hayvancılık yaptırmam. Zira meracılık yok. Topraklar verimli değil. İnsanları öbür bir istikamete kanalize ederim. Kimse bize yardımcı olmuyor, proje üretip gelin demiyor. Mesela geçen sene aldığımız 140 lira olan gübre bu sene 420 lira. Bazen hesaplayamıyoruz bile.”

“KİME ANLATACAĞIZ KAYGIMIZI?”

Arpayı sattığı fiyattan alamadığından yakınan Turbalıoğlu, şöyle devam etti:

“Geçen sene arpanın fiyatı örnek vereyim, 1,75-2 liraydı. Artık Toprak Mahsulleri Ofisi 2.20’den arpa veriyor bana. Benim arpamı o fiyata almıyor ki. Ürettiğimi, tüketme talihimiz yok, ürettiğimiz para etmiyor. Biz nasıl ayakta kalacağız? Çok güç kurallarda yapılan bir iş bu. Kesinlikle bir sistem üzerinde olması lazım. Şayet olmazsa birkaç yıl daha beşerler sermayesine yapabilir lakin inanın ya malını satmak zorunda kalacak ya da banka el koymak zorunda kalacak.

Arpa 80 liraydı. İki ay sonra 130 lira oldu. Yani 50 lira artırım geldi. 150 bin lira para kazanmam gerekirken, 254 bin lira arpa parası vermişim. 150 bin lira para, arpaya yeme gitmiş. Birilerini suçlamak değil ki kaygımız. Lakin benim hakkımı kimse korumuyor. Bize kime gideceğiz? Kime anlatacağız sıkıntımızı? Ya da malımızı, yiyeceğimiz nasıl koruyacağız?”

Arpa fiyatlarının pahalılığından ötürü devayı hayvanlarına meyve posası vermekte bulan Turbalıoğlu, şunları söyledi:

“Kışın ne yapacağımızı bilemediğim için ben de kendim de bunu araştırdım. Bu hayvanlar için inanılmaz besin bedeli olan bir materyal. Bunlarla hayvanlarımı beslemeye çalışıyorum. Fazla kalanları da muhtaçlığı olanlara veriyoruz. Bu meyve posalarını, yalak sistemi var, orada ot modüllerinin üzerine döküyoruz. Bu yalnızca suyu sıkılmış meyve postası. Tertemiz gereç. Beşerler bunun peşinde koşuyor.”

Cumhuriyet