DAUM tarafından ‘İzmir’, ‘Tuzla’, ‘Seferihisar’, ‘Yağcılar’ ve ‘Gülbahçe’ olmak üzere İzmir’in en değerli 5 fayında 3 yıl sürdürülen çalışmalar tamamlandı. Faylarda açılan 14 hendekte paleosismoloji çalışmaları gerçekleştirildi. İzmir’de geçmişte meydana gelen yıkıcı sarsıntıların hangi faylardan kaynaklandığını ortaya çıkarmayı ve bu fayların zelzele tekrarlama dönemini bulmayı amaçlayan proje kapsamındaki çalışmanın sonuçları da geçen ay Milletlerarası Sarsıntı Çalıştayı ve 73’üncü Türkiye Jeoloji Kurultayı’nda bilim dünyasıyla çevrim içi paylaşıldı.
SEFERİHİSAR VE TUZLA FAYLARINA DİKKAT
DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, çalışma hakkında bilgi vererek, “Bu çalışmanın sonuçlarına nazaran İzmir’deki birtakım fayların zelzele üretme vakitlerinin çok yaklaştığı gözüküyor. Bilhassa Tuzla fayının üzerinde yaptığımız çalışmalarda, 183 sarsıntısına kaynaklık ettiğini saptamış bulunuyoruz. 1800 yılı aşkın bir vakittir bu fay sarsıntı üretmiyor. Bu fayın zelzele tekrarlama aralığı 2 bin yıl civarındadır. Hasebiyle bu mühlet dolmak üzeredir. Bu nedenle bu fay zonu üzerindeki yapılaşma durumuna bakmak gerekmektedir. Sanal ortamda bu fay üzerinde bir sarsıntı senaryosu yaratarak İzmir’de bunun nasıl bir tesire yol açacağını evvelden belirleyip kentsel dönüşüm çalışmalarını ona nazaran yönlendirmek gerekiyor. Bir oburu ise Seferihisar fayı. Bu fay üzerinde yaklaşık 2 bin 700 yıldır zelzele olmuyor. Bu fayın sarsıntı üretme aralığı 3 bin yıl civarında. Bu vaktin yaklaştığını görüyoruz” dedi.
‘MASTER PLANI GEREKİYOR’
Tuzla fayı üzerinde 6.9- 7’ye varan büyüklükte, Seferihisar fayında ise 6.7 büyüklüğünde zelzeleler olabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Dolayısıyla bu sarsıntıların gerçekleşmesi durumunda bilhassa İzmir’de bu faylara bağlı olarak yerleşim alanlarında Seferihisar, Foça, Menderes ve Gaziemir üzere yerleşim yerlerinde ilin zelzele master planının yapılması gerekiyor” diye konuştu.
İzmir’e yönelik 1999’da zelzeleye hazırlık için ‘Radius’ projesinin tasarlandığını belirten Prof. Dr. Sözbilir, bu planın İzmir fayının kırılması üzerine yapıldığını hatırlattı. Son çalışmada İzmir fayının zelzele tekrarlama aralığı hesabına nazaran, zelzele riskinin düşük olduğunun ortaya çıktığını belirten Sözbilir, “Yaptığımız çalışmada İzmir fayına nazaran değil de Seferihisar ve Tuzla faylarına nazaran zelzele senaryolarının yapılması gerektiğini ortaya koydu. Bizim 2 yıldır valilik seviyesinde yaptığımız çalışmalar mevcut. Sarsıntı master planının projesini valiliğimize sunduk. Oradan gelecek bilgilere nazaran sarsıntı master planını İzmir’de, bu faylara nazaran başlatmış olacağız” dedi.
Cumhuriyet
