Türkiye Hazır Beton Birliğinin (THBB) İzmir sarsıntısına ait hazırladığı inceleme raporunda, yer yapısının yanı sıra binalarda önemli mühendislik ve uygulama zafiyetlerinin bulunduğu, düşük kalitede beton ve standartlara uymayan donatı çeliği kullanıldığının tespit edildiği vurgulandı.
Birlikten yapılan açıklamada, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünün davetiyle THBB tarafından uzmanlardan oluşan bir takımın hasar görmüş yapıları incelemek üzere İzmir’e gönderildiği belirtildi.
Raporun birtakım ağır hasarlı binaların incelenmesi ve alınan numunelerin deneye tabi tutulması sonucu hazırlandığı belirtilen açıklamada, birliğin genel görüş, yorum ve teklifleri de yer aldı.
Sarsıntıda yıkılan 17 yapının 1999 öncesinde inşa edildiği, Bayraklı bölgesinde tabanın yapısının zelzele dalgalarında büyütme tesiri oluşturduğunun tabir edildiği açıklamada, şunlar aktarıldı:
“Zemin yapısının yanı sıra binalarda önemli mühendislik ve uygulama zafiyetleri ile düşük kalitede beton ve standartlara uymayan donatı çeliği kullanımı İzmir zelzelesinde yıkıma neden olmuştur. Birtakım binalarda planda asimetri sonucu burulma, kimilerinde kısa kolon tesiri ile kolonda kesme üzere tasarım yanılgılarından kaynaklanan hasarlar görülmüştür.
İncelenen ağır hasarlı binalarda yapı kontrol ve mühendislik hizmeti alınmadığı görülmüştür. Hasar nedenleri incelendiğinde düşük dayanımlı beton kullanılmasının nedenlerden biri olduğu görülmüştür. Bu betonlar, bileşiminde kirli dere materyali bulunan ve muhtemelen döküm sırasında ek su katılmış, kontrolsüz, düşük kaliteli betonlardır. Hasar gören binaların neredeyse tamamında donatılar nervürsüz düz çeliktir, çapları ve ölçüleri yetersizdir.”
Türkiye’de 6,7 milyon konutun sarsıntıya dayanıksız olduğunun öne sürüldüğü açıklamada, “Bu doğrultuda, ülkemizin mevcut yapı stoku envanterinin ayrıntılı bir formda çıkartılması ve bütün yapıların risk potansiyelinin ortaya konulması kritik ehemmiyete sahiptir. Bu kapsamda birinci etapta süratli tarama ile tespit edilen yüksek riskli yapılar hemen yenilenmelidir. Öbür riskli yapıların performansı daha ayrıntılı tahlillerle kıymetlendirilerek alınacak önlemler belirlenmelidir.” teklifine yer verildi.
Cumhuriyet
