Budak, işsizlik maaşı müracaatlarındaki artışın ve ödeme yapılan personel orantısındaki düşüşün açıklanması istemiyle TBMM Başkanlığına bir soru önergesi sundu. Aile, Çalışma ve Içtimaî Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un yanıtlaması talebiyle verilen soru önergesinde şu sözlere bölge verildi:
“İş-Kur rakamlarına nazaran Antalya’da geçen sene nisan ayında 4 bin 351 kişi işsizlik maaşına başvurdu ve 2 bin 119 kişi de bu imkandan faydalandı. Bu sene ise müracaat sayısı Antalya’da dört kat artarak 17 bin 431 kimseye yükseldi, lakin hak kazanan emekçi sayısı sadece 3 bin 65.
Dikkat cazip nokta, 2019 yılında hak kazanan bireylerin orantısı yüzde 48 iken, bu nispet bu sene yüzde 17’ye düşmüş durumda.
Türkiye umumisi için de birebir durum makbul. İş-Kur datalarına nazaran 2019 nisan ayında işsizlik maaşına 142 bin 90 kişi başvurdu ve 76 bin 363 bireye maaş bağlandı. İşten çıkarmanın yasaklandığı 2020 nisan ayında müracaat sayısı 308 bin 968’e çıkmasına karşın hak kazanan kişi yalnızca 69 bin 329. Yani geçen yıl yüzde 53 olan hak kazanma nispeti, bu yıl yüzde 22’ye düşmüş durumda.
“KAÇ PERSONEL CEZA KARŞILIĞINDA İŞTEN ÇIKARILDI?”
Yasak kapsamında emekçi çıkaran patrona bir brüt fiyat meblağında idari para cezası bulunuyor. Bu yaptırımın kaç personel için, kaç firmaya uygulandığının da bilinmesi gerekiyor. Ya patronlar cezayı göze alarak personel çıkarıyorlar ya da yasağı cezasız kılmanın yolunu buldular. İşsizlik maaşı müracaatlarındaki artıştan anlıyoruz ki işten çıkarmayı yasaklamak dinamik bir tahlil olmamış.
Müracaat bu kadar artmışken işsizlik maaşı alabilen emekçi nispetlerindeki önemli düşüş de iyi niyet kurallarına uymayan haller münasebeti ile işten çıkarmaların yaygınlaştığı telaşı yaratıyor. Zira bu münasebetle çıkarılan çalışanlar işsizlik maaşı alamıyorlar. Bu rakamların topluluğa izah edilmesi lazım. Lakin görünen o ki iktidarın pandemi devrinde getirdiği işten çıkarma yasağı da tıpkı sair önlemler üzere yalnızca kağıt üzerinde kaldı.”
Budak’ın önergede şu sorulara bölge verdi:
“İşten çıkarma yasaklanmasına karşın hem Antalya özelinde hem de Türkiye umumunda işsizlik maaşı müracaatlarında yaşanan artışın sebepleri nelerdir? Yasa hususuna uymaz davranan kaç patrona, kaç personel için, ne kadar idari para cezası kesilmiştir?
İşsizlik ödemesi alabilen bireylerinin nispetinde son bir yıldır yaşanan düşüş ortadadır. Bu düşüşün sebebi bu periyotta patronların iş yahut hizmet mukavelelerini ahlaka hilâf davranış gerekçesiyle feshetmeleri midir? Bu kapsamda kaç çalışanın işine, patronu idari cezadan muaf hale getirecek halde son verilmiştir?”
Cumhuriyet
